Als ik naar de nieuwe plannen van minister Slob kijk, denk ik altijd aan de oorsprong van de Soapserie. Om toen huisvrouwen naar reclames van zeep te laten kijken werd een serie bedacht, vrouwen keken dan overdag en konden zo beïnvloed worden door deze zeepreclames: de soapserie. Het programma werd dus gemaakt om de klant te laten kijken naar de reclame.
Daarmee is de zender en de maker van het programma dus afhankelijk van reclame inkomsten die tijdens of om het programma te zien zijn.
Ondanks dat de NPO natuurlijk voor een groot gedeelte bekostigd wordt door de belasting betaler is dat nu niet anders. Bij RTL en SBS/Talpa is dat voor 100% het geval en ook voor de NPO zijn reclame inkomsten een flink gedeelte van de begroting.
Aan de ene kant geeft het reclamevrij maken van de NPO een eerlijk speelveld tegenover de commerciële zenders. Als je en van de overheid geld krijgt en via de STER van de commercie, eet je van twee walletjes.
Is dit erg of is dit noodzaak? De NPO heeft zeker de inkomsten van de STER nodig, daarnaast zijn er ook structurele aanpassingen die het budget kunnen helpen.
De afgelopen jaren is er al flink bezuinigd. Meerdere omroepen zijn gefuseerd. Een verdere organisatorische verandering willen de omroepen niet doorvoeren, alleen het is wel nodig.
Ik denk hierbij aan het afschaffen van de omroepvereniging en verder gaan onder alleen de NPO: Het BBC model.
Hiermee zou je veel kunnen snijden in de management lagen waardoor er meer budget overblijft voor spraakmakende programma's.
Dit lost alleen niet alles op, want het probleem is vooral van externe aard.
Aan de ene kant hebben tv zenders te maken met een afname van het aantal kijkers. De jeugd kijkt geen televisie meer, zij zitten op Instagram, YouTube, TikTok, kijken online of Netflix. En zeker het lineair kijken, een avondje RTL of zappen is niet meer van deze tijd.
Hiermee is er een nieuwe mogelijkheid ontstaan voor bedrijven. Door samen te werken met influencers kunnen ze hun doelgroep beter en direct bereiken, en is de content die je laat zien langer en geloofwaardiger. Ter vergelijking: je kan een reclame laten zien van een slanke vrouw die yoghurt eet: 'eet deze yoghurt en je wordt ook zo mooi slank' of je kan een influencer die laten vertellen. Iemand met geloofwaardigheid en gevoel bij haar publiek. De boodschap komt duidelijker over en is niet alleen de 30 seconden screentime.
Ook weet je precies welke doelgroep je bereikt, een prioriteit voor bedrijven.
In de soapserie gedachte, betalen bedrijven voor de televisie tussen de reclames.
Als er minder mensen naar de programma's kijken en bedrijven een alternatief hebben om hun doelgroep te bereiken is deze keuze snel gemaakt.
Bedrijven kunnen hun marketing budget maar 1x inzetten en bij grote bedrijven zie je al dat die voor bijna de helft naar online gaat. Elke Euro besteed aan Facebook cs is een Euro waarmee geen programma kan worden gemaakt door de zenders en omroepen.
Bij een SWOT analyse is dit een grote Threat.
Terug naar de NPO
Een andere bedreiging voor de NPO is de vergrijzing. In 2030 is 25% van de bevolking boven de 65 jaar. We leven langer en gaan vooral langzamer dood. De kosten van de zorg stijgt in de komende 10 jaar met miljarden en dat geld moet ergens vandaan komen of er moet op een post bezuinigd worden.
Het stoppen met reclames wordt nu gecompenseerd, alleen dat zal de overheid in komende jaren niet kunnen blijven compenseren. Daarbij is er bij de bevolking een gedachte dat iedereen in Hilversum waanzinnig veel verdient en daar best op mag bezuinigd worden. Een ieder denkt direct aan Matthijs van Nieuwkerk. Echter de gemiddelde collega werkt met veel passie: alleen zonder een vast contract, op projectbasis of als zzp'er, in onzekerheid en voor een modaal inkomen.
Bezuinigingen zullen ook juist deze groep raken.
Als laatste, bedrijven worden door deze maatregelen niet alleen getriggerd, nu wordt het ook een noodzaak voor bedrijven om naar nieuwe manieren te zoeken om hun doelgroep te bereiken. Als zij die eenmaal hebben gevonden komen ze niet meer terug.
Zo zullen merken meer en meer kiezen voor het alternatief online en is de NPO het kind van de rekening.